Inkt is een van de oudste stoffen ter wereld - al in 3000 voor Christus. In Egypte voor Christus en 400 jaar later in China werd inkt gemaakt van roet en gomwater. Het bindmiddel kwam van de natuurlijk verkregen grondstof boomhars. Pas in 1000 voor Christus verving het Verre Oosten inkt door Indische inkt. Deze bestaat uit het roet van verbrande naaldhoutskool, lampolie en een lijm vermengd met gelatine. Afhankelijk van de toevoeging van water wordt de gewenste dekkracht bereikt. Het proces wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt in de kalligrafie.

De huidige marktleider in de "drukindustrie" is China. Ondanks de afstand en de daaruit voortvloeiende transportkosten is het drukken van boeken in China winstgevender dan drukken bij de plaatselijke drukkerij vanwege de lagere materiaal- en productiekosten voor grote volumes boeken. Dit geldt niet alleen voor de boekenindustrie, maar ook voor de verpakkingsindustrie. Dat is niet duurzaam en milieuvriendelijk. Dankzij de bestel- en leveringsbeperkingen als gevolg van de pandemie bestellen uitgevers nu weer bij lokale drukkerijen. Met deze opleving en de daaruit voortvloeiende winst zouden drukkerijen kunnen investeren in duurzamere drukprocessen en materialen, zoals B. in een energiezuiniger drukapparaat. De vraag naar printers op de Europese markt neemt weer toe. China is nog steeds de wereldwijde pionier.

De omschakeling van uitgevers naar ecologische en lokale drukprocessen is een kwestie van bereidheid, kosten en haalbaarheid.

Vandaar de vraag: Hoe duurzaam zijn ecologisch gelabelde kleuren?

De conventionele pigmenten voor drukinkten worden gemaakt van chemisch gecreëerde derivaten, zogenaamde afgeleiden van de basisstof. De basisstof is benzeen, een vloeibare en giftige koolstof die voorkomt in minerale oliën. Omdat derivaten geen originele chemische benzeenverbindingen zijn, worden ze zonder verdere informatie van de inktindustrie beschouwd als mineraalolievrij en zijn ze nodig als hoofdbestanddeel voor het bindmiddel van drukinkten. Slechts ongeveer 30 procent van het bindmiddel bestaat uit hernieuwbare grondstoffen.

Grote fabrikanten zoals "InkTec" adverteren met de ecologische productie en een lieveheersbeestje op het etiket. De fabrikant verklaart dat geen van de producten afkomstig is van biologische of veganistische productie en dat ze niet op dieren zijn getest. Er is een gebrek aan transparantie en certificaten van onafhankelijke instituten in de drukindustrie. Dat maakt het zo goed als onmogelijk om alle ingrediënten te achterhalen. Fabrikanten die 100 procent lijnzaadolie of sojaolie gebruiken voor het bindmiddel krijgen certificaten. De aanvoerroutes, de grootschalige teelt met pesticiden en de noodzakelijke ontbossing worden niet meegenomen in certificaattesten voor veganiteit en ook niet vermeld op de website van de fabrikant.

We raden consumenten en kopers aan informatie in te winnen bij de drukker en, indien nodig, een lijst met ingrediënten op te vragen.

Vermijden van onnodig drukwerk door auteurs

Veel auteurs printen hun werk uit en sturen het dan per post op, zoals sommige uitgevers op de website vragen. Om het verbruik van moeite en middelen laag te houden, geven sommige uitgevers een maximum aantal pagina's aan en sturen ze de manuscripten niet terug naar de auteur, maar deponeren ze het geprinte papier in de "blauwe bak" of bij recyclingcentra. Om misverstanden te voorkomen, adviseren de uitgevers om alleen ongebonden gedrukte manuscripten op te sturen die in het programma van de uitgever passen. Auteurs, vooral bij kleinere uitgevers, krijgen zelden het aanbod om ze per e-mail in te sturen.

Het komt erop neer: Grote uitgevers zijn verder met digitalisering. Een van de redenen hiervoor is dat de procesoptimalisaties voor grotere uitgevers sneller kunnen worden doorgevoerd en meer de moeite waard zijn dan voor uitgevers met weinig kapitaal.

Waarom online gaan als alternatief voor drukwerk?

Met deze verandering zijn het papier, de drukinkt, de transportroute en het weggooien van de manuscripten niet meer nodig. De uitgever kan de manuscripten ook sneller doorbladeren, opslaan of bewaren en, indien nodig, de auteur direct antwoorden als deze geïnteresseerd is. Het verwijderen van ongewenste manuscripten gaat snel en laat geen afvalproducten achter. Klinkt als een win-winsituatie voor de uitgever en voor de auteurs.

Een ding om rekening mee te houden is dat het gebruik van technische apparaten en gegevensverwerking veel elektriciteit verbruiken. Daarnaast moeten uitgevers hun gegevens soms laten beveiligen door datacenters en bedrijven. Daarom zal het inkopen van groene stroom op de lange termijn een belangrijke verandering zijn voor de printindustrie.

Bij Greenzeen geloven we sterk in duurzame alternatieven voor drukwerk, het compenseren van energieverbruik en het creëren van bewustzijn rond dit onderwerp.

‍

Benieuwd naar de wereld van duurzaam online publiceren? Neem een exclusief kijkje door deel te nemen aan onze Vroege Toegang. Begin vandaag nog met het creëren van een groenere toekomst!

‍